در مقاله قبل در موردموسیقی ایران دوره هخامنشیان خواندیم که
دانستن تاریخچه موسیقی ایران باستان برای هر ایرانی لازم است.
خصوصا اگر در زمینه موسیقی فعالیت میکنید یا هنرجوی آموزشگاه موسیقی نارمک هستید.
در این مقاله به شما خواهیم گفت که موسیقی در ایران به چه دوره هاییی تقسیم میشود.
شکل گیری آن به چه زمانی باز میگردد و چه اتفاقاتی را پشت سر گگذاشته است.
موسیقی ایران از لحاظ تاریخی به دو دوره باستان و اسلامی قابل تقسیم‌بندی است.
این مقاله را به تاریخ موسیقی ایران دوره اشکانیان و ساسانیان اختصاص داده ایم.
موسیقی ایران دوره اشکانیان:
در این دوره موسیقی جدیدی در ایران پدید آمد. در این دوره موسیقی آزاد و مردمی شد و از بند دولت و دربار گریخت.
در این دوره افرادی چون: بخشی‌ها در خراسان یا گوسان‌ها در تمامی مناطق ظهور کردند.
موسیقی ایران دوره ساسانیان:
علاقه شاهان ساسانی به موسیقی، از روایات تاریخ نویسان
و از روی نقوشی که بر روی ظرف‌های سیمین کنده کاری شده
و از موزاییک‌های پیدا شده در بیشاپور کازرون و گچ بری‌های یافت شده در ری ، کاملا نمودار می‌باشد.
نقش یکی ازموزاییک‌های نفیس پیدا شده در ویرانه‌های بیشاپور کازرون در سال ۱۳۱۹ یک زن نوازنده‌ای است که نشسته و چنگ در دست دارد.
در میان سینی‌های سیمین که از زمان ساسانیان یافته شده،
در یک سینی پیکر پادشاهی دیده میشود که بر تختی نشسته و در برابر وی نی زن و چنگ زنی خنیاگری می‌کنند.
سینی دیگری هم هست که زنی بر اژدهایی نشسته و نی می‌زند.
در یک بشقاب بزرگ نقره، شاه بر تختی نشسته و چنگ زنی و نی زنی در برابر وی مشغول نواختن هستند.
در نقوش برجسته طاق بستان کرمانشاه که منظره شکار گاهی حجاری شده،
در یک مجلس نقش چند دختر چنگ زن که در قایق نشسته
و در دنبال شاه که روی مردابی مشغول شکار است، در حرکت و به نوازندگی چنگ مشغولند.
اردشیر پاپکان طبقات مختلف موسیقیدان‌ها را نیک می‌شناخت و برای هریک قانون مخصوصی وضع کرده بود.
بررسی موسیقی دوره های مختلف در بهترین آموزشگاه موسیقی تهران
انوشیروان در رعایت قانون و حقوق هنرمندان سعی آشکار داشت و بهرام گور خود چکام سرایی چیره دست بود.
بهرام گور زیادی از این هنرپیشه گان و موسیقی دانان را به نام لولی از هندوستان خواست
و در نقاط مختلف کشور پراکنده ساخت.
عصر طلایی موسیقی ساسانیان را دوره سلطنت خسرو پرویز باید دانست.
موسیقی در زمان وی به نهایت درجه ترقی خود رسید و تشویق‌های خسرو پرویز از صاحبان ذوق و دادن جایزه زیاد،
این صنعت در آن زمان رواج کامل یافت و موسیقیدان‌های مشهوری مانند نکیسا و باربد به وجود آمدند
که در خنیاگری و رامشگری شهره آفاق شدند.
با تشویق و حمایت دربار ساسانی از موسیقیدان‌ها، مردم نیز بتدریج علاقمند به موسیقی شدند،
بطوریکه در این دوره موسیقیدانان از رفاه و احترام بسیاری برخوردار بودند.
نام اولین موسیقیدان بزرگ ایرانی از قبیل باربد، نکیسا، بامشاد و رامتین نیز از همان زمان برای ما به یادگار مانده‌است.
همچنین نام بسیاری از الحان سازنده موسیقی و سازهای آن زمان.
امروزه به درستی معلوم نیست که این مقام‌ها و آهنگ‌ها چه بوده اند؛
اما نام‌های بعضی از این آهنگ‌ها توسط نویسندگان دورهٔ اسلامی ذکر شده؛
نام‌هایی چون کین ایرج، کین سیاوش که شاید اشاره به حوادث تاریخی داشته‌اند
و اسامی چون باغ شیرین و باغ شهریار که شکوه دربار را نشان می‌داد،
و نیز اسامی چون سبز بهار و روشن چراغ را بکار می‌بردند.
اما دربارهٔ آن آهنگسازی‌ها اطلاعات درستی در اصول نظری آن دوران وجود ندارد.