رگلاژ ویولن یا تنظیم ساز آرشه ای ویولن، به مجموعه کارهایی گفته میشود که بر روی ساز ویولن انجام می شود
تا تغییرات زیادی از نظر کیفیت صدای ویولن در ساز ایجاد گردد.

ویولن ها بسته به نوع قالب های ساخت مانند قالب های :
استرادیواریوس – گوارنری – آماتی – اشنایدر – گاسپارو داسالو – …
و همچنین بسته به جنس و کیفیت مصالح کاربردی در ساخت ویولن و نوع تنظیم، دارای صداهای متفاوتی میباشند.
از طرفی سلیقه های درخواستی نوازندگان از صدای ویلن باعث اِعمال تغییرمفهوم رگلاژ ویولن چیست؟

به گفته ی استاد بی نظیر ویولن، یهودی منوهین، ویولن زیباترین ساخت دست بشر است.
و واقعا هم همینطور است.
این ساز بی نظیر و پُر از راز و رمز با آن جثه ی کوچک، دارای قدرت اجرایی بی نظیر و پُر از تنوعات تکنیکی است
که بی شک و تردید امکانات اجرایی این ساز در هیچ سازی به این گستردگی وجود ندارد.

آموزشگاه موسیقی شرق تهران

از طرفی در این ساز بسیار مرموز و پیچیده، با آن شکل بسیار بسیار زیبا، ایجاد صداهای مختلف از قبیل :
صداهای کوپ – روشن – تیره – شارپ یا تیز – درخشان – توو دماغی – تاریک – لطیف – دینامیک بالا – …
با انجام تغییرات رگلاژِ مشابه در تمام ویلن ها امکان پذیر نمی باشد.
روش رگلاژ در ویولن یک ویلن با رگلاژ ویلن دیگر ، کاملا” متفاوت بوده و از قوانین یکسانی پیروی نمی کند.

چون هر ویلن بسته به نوع قالب ساخت – حجم محفظه ی صوتی – جنس صفحات – بافت و تراکم الیاف صفحات – خشکی صفحات و چوبهای بکار رفته در ساخت – فرکانس صفحات – ارتفاع کلاف – زاویه ی دسته – جنس و تراکم الیاف خرک – پل گذاری
و آیتم های دیگری که دست کم ۱۵ – ۱۶ مورد بوده ، دارای رگلاژ متفاوتی می باشد.

علاوه از آن ، تغییرات در یک ویلن با تغییرات همان بخش ها در ویلن دیگر، کاملا متفاوت می باشد که نیازمند سالیان سال کار و تجربه در این زمینه است .

بسیاری افراد با ایجاد تغییرات غیر علمی، با نیت بدست آوردن صدای خوب و با کیفیت از ویولن،
فقط و فقط باعث آزردن این ساز بسیار حساس می شوند، بدون آنکه نتیجه ی مطلوبی بدست آورند.
تغییرات لازم حین ساخت و همچنین اعمال تغییرات مجموعه ی عملیات رگلاژ و تنظیم در ویولن می گردد.

رگلاژ خرک در بهترین آموزشگاه موسیقی تهران

رگلاژ خرک روی ویلن کاملا یک کار تخصصی میباشد که بالانس و تراش دقیق خرک یک چالش مهم برای سازندی ویلن محسوب میشود .
با استفاده از برچسب و خط کش بطور دقیق وسط و مرکزیت صفحه ویلن را پیدا و علامت گذاری میکنیم
تا هنگام تراش و رگلاژ خرک دقت شود که دقیقا خرک در مرکز و خط وسط ویلن بالانس و نصب میشود.

بر اساس شکل بالا قطر پایه خرک قبل از شروع تراش باید مشخص و بر اورد گرفته شود
زیرا قطر پایه خرک در محل اتصال به صفحه متناسب با جنس خرک و ویژگیهای صدای مد نظر و انتخاب سمپل مشخص شده صدای که توقع داری از ساز ساتع شود کاملا متغیر است.
بطور کلی ضخامت قطر پایه ویولن در محل اتصال به صفحه از حداقل 4,2میلیمتر تا 5 میلیمتر در تغییر است.

ابتدا باید قطر خرک را به حد نصاب مد نظر برسانیم و با استفاده از رنده مخصوص قطر خرک را کم میکنیم .
باید دقت کرد که این کاهش قطر فقط باید از یک طرف خرک صورت گیرد که قاعدتا جهت مخالف مارک خرک را تراش میزنیم.

سازگر باید اضافی ضخامت پایه خرک را با چاقوی مخصوص تراش بزند تا به حد نصاب مد نظر برسد.
خیلی از سازگرها معتقد هستن که تمام مراحل تراش پایه خرک باید با چاقوی مخصوص صورت گیرد
و از کاغذ سمباده برای کاهش ضخامت نباید استفاده شود .
سازگر باید خیلی ماهر باشه تا بتواند با یک چاقوی تیز سطح پایه خرک را با سطح صفحه ویلن چفت و مماس کند .

محل قرار گرفتن خرک را با مداد رنگی میکنیم و خرک را بارها در محل خود قرار میدهیم
تا قسمتهای که هنوز به صفحه ویلن چفت و مماس نشده بدون رنگ مداد بماند
و ما قسمتهای رنگی را با استفاد از چاقو تراش میزنیم و این کار را تا زمانی که تمام پایه خرک به رنگ مداد اغشته شود ادامه میدهیم.

چفت کردن مماس کردن پایه خرک را با استفاده از کاغذ سمباده و ماشین مخصوص حرکت خرک انجام میدهیم
که با حرکت دادن و عقب جلو کردن خرک پایه های خرک بر اثر اصطکاک روی سمباده تراش میخورد و از ضخامت ان کاسته میشود.

بعد از اینکه از رگلاژ پایه خرک بر روی صفحه ویلن اطمینان حاصل کردید خرک را زیر ویلن قرار میدهیم و با وسیله اندازگیری ارتفاع ان را نسبت به سطح گریف مشخص میکنیم .

بطور معمول ارتفاع خرک برای ( می) 3,5 میلمتر و برای ( سل ) 5,5 میلمتر متداول و استاندار میباشد .
اما این رگلاژ متناسب با سلیقه و جنس سیمهای مختلف و همچنین سبکهای مختلف نوازندگی وموسیقیایی متغیر است .

بعد از تنظیم ارتفاع با استفاد از وسیله انداز گیری ضخامت لبه خرک را که سیم روی ان قرار میگیرد مشخص میکنیم
و با استفاده از رنده مخصوص اضافه های ان را تراش میزنیم

بعد از به اتمام رسیدن رگلاژ خرک به وسیله ابزار اندازگیری و ابزار نشانه گذار محل دقیق سیمها را روی خرک مشخص میکنیم.
وسیم ویلن را روی ساز نصب میکنیم .

برگرفته از :