

ساز تنبور و ساز سه تار هردو از سازهای مهم موسیقی ایرانی هستند.
اما در این مقاله قصد داریم شما را با تفاوت های این دو ساز آشنا کنیم.
در ابتدا کمی به ویژگی های منحصر به فرد تنبور خواهیم پرداخت.
تنبور را میتوان قدیمی ترین ساز زخمه ای دانست.
مهم ترین ویژگی صدایی سنتور صدای تیز و فلز مانند آن است.
تنبور دارای بدنه ای کوچک گلابی شکل از جنس چوب توت است که گردنی دراز دارد و در اتصالات آن هیچ گونه میخ به کار نرفته است.
این ساز چند گوشی و سیم های ظریفی دارد.
از ساز تنبور معمولا برای نواختن قطعات موسیقی حماسی استفاده میشود.
برای نواختن تنبور از دست راست و مضراب ای مصنوعی کمک میگیرند.
آهنگ و نغمه های تنبور به صورت “مقامی” اجرا می شود و دارای تمی موزون و بدون وزن و در بعضی مقامهای آن اوزان بصورت سنگين و فراخ ميباشد که قدمت و سابقه دور و دراز آنرا نشان ميدهد.
ساز تنبور دارای ۱۳ الی ۱۴ و حداکثر ۱۵ دستان – پرده- بوده و فواصل آن نزديك به پرده و نيم پرده است و برخلاف سازهای موسیقی سنتی در اين ساز ربع پرده وجود ندارد و اين نشانگر اصالت و دست نخوردگی آن است.
هرچه چوب مورد استفاده کهنتر باشد، برای ساخت ساز بهتر است.
ساز تنبور به دو صورت ساخته میشود.
یکی بهصورت کشکولی یا کاسهای و یک تکه است و یکی هم بهصورت ترکهای یا چمنی که تکهتکه است.
امروزه بیشتر سازها را ترکهای میسازند.
کوک تنبور به دو صورت میباشد: فاصله چهارم و فاصله پنجم.
ویژگی های سه تار آموزشگاه موسیقی
پس از آشنایی با ویژگی های کلی ساز تنبور نوبت به آشنایی با ساز سه تار رسیده است.
مهم ترین ویژگی صدایی ساز سه تار این است که بر خلاف تنبور صدایی مخملی و ظریف دارد.
زیرا در ساخت آن از چوب و فلز و زه استفاده شده است.
ساز سه تار یکی از محبوب ترین سازهای موسیقی ایرانی است.
البته ساز سه تار که امروزه رایج هستند برخلاف اسمشان چهار سیم دارند.
اما شباهت آن با تنبور این است که این ساز نیز با دست راست نواخته میشود.
سه تار را از خانواده تنبور قلمداد میکنند و امروزه در مقایسه به تار نزدیکتر است و معمولا نوازندگان تار با ساز سه تار نیز آشنایی دارند.
هر سازی با توجه به مشخصات ساختمانی و فیزیکی خود، دارای یکسری از توانایی هایی اجرایست که وجود همین توانایی ها در هر ساز باعث بوجود آمدن تکنیک های مختلف در نواختن آن ساز می گردد.
ساز سه تار هم تکنیک های خاص خود را برای نوازندگی دارد.
این ساز در حالت نشسته به صورت افقی روی ران پا قرار میگیرد به نحوی که دسته آن در طرف چپ و کاسه آن در طرف راست نوازنده باشد.
نوازنده سر انگشتان دست چپ را روی پدههای (دستان) دسته حرکت میدهد و با ناخن انگشت سبابه دست راست بر زخمه میزند.
سه تار را به علت سبکی وزن ایستاده هم مینوازند.